Sorunsuz bir sekilde albümleri indirmek isterseniz premium üyelik almaniz tavsiye edilir...

16 Nis 2013

Namik Kemal (1840-1888)

16622304_namik-kemal.jpg

Namik Kemal21 Aralik 1840'ta Tekirdag'da dogdu, 2 Aralik 1888'de Sakiz Adasi'nda öldü. Asil adi Mehmed Kemal. Namik adini ona sair Esref Pasa verdi. Babasi, II. Abdülhamid döneminde müneccimbasilik yapmis olan Mustafa Asim Bey. Annesini küçük yasinda yitirince çocuklugunu dedesi Abdüllâtif Pasa'nin yaninda, Rumeli ve Anadolu'nun çesitli kentlerinde geçirdi. Bu yüzden özel ögrenim gördü. Arapça ve Farsça ögrendi. 18 yasinda Istanbul'a babasinin yanina döndü. 1863'te Babiali Tercüme Odasi'na kâtip olarak girdi. Dört yil çalistigi bu görev sirasinda dönemin önemli düsünür ve sanatçilariyla tanisma olanagi buldu. 1865'te kurulan ve daha sonra yeni Osmanlilar Cemiyeti adiyla ortaya çikan Ittifak-i Hamiyet adli gizli dernege katildi. Bir yandan da Tasvir-i Efkâr gazetesinde hükümeti elestiren yazilar yaziyordu. Gazete, Yeni Osmanlilar Cemiyeti'nin görüsleri dogrultusunda yaptigi yayin nedeniyle 1867'de kapatildi.
Sürgünler dönemi

Namik Kemal, Istanbul'dan uzak olmasi için Erzurum'a vali muavini olarak atandi. Bu göreve gitmeyi erteledi ve Mustafa Fazil Pasa'nin çagrisi üzerine Ziya Pasa'yla birlikte Paris'e kaçti. Bir süre sonra Londra'ya geçerek Mustafa Fazil Pasa'nin parasal destegiyle Ali Suavi'nin Yeni Osmanlilar adina çikardigi Muhbir gazetesinde yazmaya basladi. Ama Ali Suavi'yle anlasamadi, Muhbir'den ayrildi. 1868'de gene Fazil Pasa'nin destegiyle Hürriyet gazetesini çikardi. Çesitli anlasmazliklar yüzünden, Avrupa'da desteksiz kalinca, 1870'te zaptiye naziri Hüsnü Pasa'nin çagrisiyla Istanbul'a döndü. Nuri, Resat ve Ebüzziya Tevfik beylerle birlikte 1872'de Ibret gazetesini kiraladi. Ayni yil burada çikan bir yazisi üzerine gazete 4 ay kapatildi. Istanbul'dan uzaklastirilmak için Gelibolu mutasarrifligina atandi. Orada yazmaya basladigi Vatan Yahut Silistre oyunu, 1873'te Gedikpasa Tiyatrosu'nda sahnelendi. Oyunu izleyenler galeyana gelip olay çikardi. Namik Kemal birçok arkadasiyla birlikte tutuklandi. Bu kez kalebentlikle Magosa'ya sürgüne gönderildi.
Türk Edebiyati'nda Ilkleri

1876'da I. Mesrutiyet'in ilanindan sonra Istanbul'a döndü. Sura-yi Devlet (Danistay) üyesi oldu. Kanun-î Esasi'yi (Anayasa) hazirlayan kurulda görev aldi. 1877 Osmanli-Rus Savasi çikinca Meclis-i Mebusan kapatildi, Namik Kemal tutuklandi. Midilli Adasi'na sürüldü. 1879'da Midilli mutasarrifi oldu. Ayni görevle 1884'te Rodos, 1887'de Sakiz Adasi'na gönderildi. Ertesi yil burada öldü ve Gelibolu'da Bolayir'da gömüldü. Siirlerini küçük yaslardan itibaren yazdi. Sinasi'yle tanisincaya degin, siirlerinde tasavvuf etkileri görülür. Bu dönemde özellikle Yenisehirli Avni, Leskofçali Galib gibi sairlerden etkilendi. En önemli özelliklerinden biri, Türk siirini Divan siirinin etkisinden kurtarmaya çalismasi. Vatan Sairi diye de isimlendirildi. Tiyatroya özel bir önem verdi, alti oyun yazdi. Bir yurtseverlik ve kahramanlik oyunu olan Vatan Yahut Silistre, Avrupa'da da ilgi uyandirdi ve bes dile çevrildi. Ilk romani Intibah 1876'da yayinladi. Ruhsal çözümlemelerinin, bir olayi toplumsal ve bireysel yönleriyle görmeye çalismasinin yani sira, dis dünya betimlemeleriyle de Intibah Türk romaninda bir baslangiç sayilir. Romani ve tiyatroyu toplumsal yasama soktugu gibi, edebiyat elestirisini de Türkiye'ye ilk getiren kisilerden biri oldu. En önemli elestiri eserleri Tahrib-i Harâbât ile Takip. Gazeteci olarak da Türk kültürü içinde önemli bir yeri var. Döneminin hemen hemen bütün yenilik yanlisi ve ilerici gazetelerinde yazilari yayinlandi. Siyasal ve toplumsal sorunlardan edebiyat, sanat, dil ve kültür konularina dek çok çesitli alanlarda yazdigi makalelerin sayisi 500 kadar.
ESERLERI

OYUN
Vatan Yahut Silistre (1873, yeni harflerle 1940)
Zavalli Çocuk (1873, yeni harflerle 1940)
Akif Bey (1874, yeni harflerle 1958)
Celaleddin Harzemsah (1885, yeni harflerle 1977)
Kara Bela (1908)

ROMAN
Intibah (1876, yeni harflerle 1944)
Cezmi (1880, yeni harflerle 1963)

ELESTIRI
Tahrib-i Harâbât (1885)
Takip (1885)
Renan Müdafaanamesi (1908, yeni harflerle 1962)
Irfan Pasa'ya Mektup (1887)
Mukaddeme-i Celal (1888)

TARIHI KITAPLAR
Devr-i Istila (1871)
Barika-i Zafer (1872)
Evrak-i Perisan (1872, yeni harflerle 1973)
Kanije (1874)
Silistre Muhasarasi (1874, yeni harflerle 1946)
Osmanli Tarihi (1889, ölümünden sonra, yeni harflerle 3 cilt, 1971-1974)
Büyük Islam Tarihi, (1975, ölümünden sonra)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

ë